Theo thống kê sơ bộ, tổng kim ngạch XNK chịu thuế của cả nước trong tháng 8/2024 giảm 1,9% so với tháng 7. Trong đó, chỉ tính riêng kim ngạch nhập khẩu (NK) chịu thuế đã giảm 1,5% so với tháng 7.

Công chức Hải quan TPHCM làm thủ tục cho doanh nghiệp. Ảnh: Thu Hòa

Đáng chú ý, kim ngạch một số mặt hàng NK có trị giá lớn, thuế suất cao giảm mạnh phải kể đến như: Than các loại giảm 45% về lượng và giảm 19,7% về trị giá, làm giảm thu 430 tỷ đồng; dầu thô giảm 11,8% về lượng và giảm 12,9% về trị giá, làm giảm thu 275 tỷ đồng; xăng dầu các loại giảm 25,6% về lượng và giảm 20,1% về trị giá, làm giảm thu 571 tỷ đồng; điện thoại và linh kiện giảm 21,2% về trị giá, làm giảm thu 210 tỷ đồng; ô tô nguyên chiếc các loại giảm 12,3% về lượng và giảm 11,8% về trị giá, làm giảm thu 597 tỷ đồng so với tháng 7/2024.

Đặc biệt, là đơn vị chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu thu ngân sách XNK của cả nước, nhưng ngay từ đầu năm, công tác thu NSNN của Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh đã gặp rất nhiều khó khăn và ghi nhận nhiều tháng có mức thu giảm đáng kể.

Theo đánh giá, sự sụt giảm số thu tại địa bàn Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh quản lý, chủ yếu từ nguyên nhân do cung cầu thị trường và sức mua yếu, lượng xe ô tô NK tồn tại cảng còn rất lớn. Ngoài ra, nhiều mặt hàng NK có thuế suất cao bị cắt giảm thuế và sẽ còn giảm sâu hơn trong các năm tới theo lộ trình cắt giảm thuế quan đã cam kết trong các hiệp định thương mại tự do (FTA). Mặt khác, chính sách giảm thuế GTGT (từ 10% xuống 8%) đối với một số mặt hàng cũng đã tác động không nhỏ tới nguồn thu ngân sách của TP Hồ Chí Minh.

Đại diện Cục Thuế XNK, Tổng cục Hải quan nhấn mạnh, từ nay đến cuối năm, chính sách giảm thuế GTGT tiếp tục được thực hiện, dự kiến làm giảm thu khoảng 18.000 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, ngành Hải quan thực hiện kỳ hoàn thuế NK đối với linh kiện ô tô cũng sẽ làm giảm tổng thu khoảng 6.000 tỷ đồng. Đây là những thách thức khá lớn đối với nhiệm vụ thu NSNN trong hoạt động XNK của ngành Hải quan.