Trong bối cảnh xuất nhập khẩu hàng hóa ngày càng phát triển, nhất là khi xuất khẩu sang thị trường châu Âu (EU), việc nắm vững các quy định về phụ phí ENS (Entry Summary Declaration) là điều thiết yếu đối với các doanh nghiệp. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ ENS là gì, nguồn gốc, mục đích, phạm vi áp dụng, cách tính phí cũng như những lưu ý khi khai báo – từ đó giảm thiểu rủi ro, tránh phát sinh chi phí không cần thiết và đảm bảo tiến độ xuất khẩu hàng hóa.

1. ENS Là Phí Gì?

ENS là viết tắt của Entry Summary Declaration – một loại kê khai sơ bộ thông tin hàng hóa được áp dụng đối với lô hàng xuất khẩu sang EU. Theo quy định của Liên minh châu Âu, việc khai báo ENS phải được thực hiện qua hệ thống điện tử của hải quan trước giờ tàu mẹ khởi hành (thường không được muộn hơn 24 giờ). Đây không chỉ là khoản phụ phí để thực hiện quy trình khai báo mà còn giúp các cơ quan chức năng đánh giá mức độ rủi ro, đảm bảo an ninh hàng hóa được nhập khẩu vào EU.

2. Nguồn Gốc Và Lý Do Xuất Hiện Của Phí ENS

Phụ phí ENS được ban hành nhằm mục đích cải thiện an ninh và kiểm soát rủi ro trong chuỗi cung ứng hàng hóa nhập khẩu vào EU. Cụ thể:

• Nguồn gốc pháp lý: Quy định ENS có hiệu lực từ ngày 1/1/2011 (hoặc từ 31/12/2010 theo một số nguồn) và được áp dụng cho toàn bộ lô hàng xuất khẩu vào EU nhằm đảm bảo các tiêu chuẩn an ninh nghiêm ngặt.
• Lý do xuất hiện: ENS được ra đời để giúp cơ quan hải quan tiến hành giám định thông tin hàng hóa trước khi cho phép hàng được xếp lên tàu. Qua đó, các lô hàng có dấu hiệu nguy hiểm, có thể liên quan đến khủng bố, gian lận hoặc các vi phạm an ninh sẽ được phát hiện và xử lý kịp thời.

3. Mục Đích Và Lợi Ích Của Phụ Phí ENS

Việc áp dụng ENS mang lại nhiều lợi ích thiết thực:

• Đảm bảo an ninh: Khai báo thông tin chi tiết giúp hải quan EU sớm nhận diện các lô hàng có nguy cơ gây rủi ro về an ninh, từ đó ngăn chặn các hành vi vi phạm.
• Tăng tính minh bạch: Các thông tin về người gửi, người nhận, mô tả hàng hóa cùng các thông số kỹ thuật được cập nhật đầy đủ, giúp đối chiếu chính xác giữa các bên liên quan.
• Tối ưu hóa quản lý thông quan: Thời gian khai báo trước 24 giờ giúp hải quan kiểm tra thông tin kịp thời, đảm bảo tiến độ xuất khẩu và giảm thiểu thời gian chờ đợi tại cảng.
• Giảm thiểu rủi ro pháp lý: Tuân thủ đúng quy định về ENS sẽ giúp doanh nghiệp tránh được các khoản phạt nặng (có thể lên đến vài ngàn Euro) và nguy cơ bị liệt vào “danh sách đen” của hải quan.

>> Xem thêm: FDA Là Gì? Vai Trò Của FDA Trong Bảo Vệ Sức Khỏe Người Tiêu Dùng

4. Phạm Vi Áp Dụng Phí ENS

Phí ENS được áp dụng cho các lô hàng có liên quan đến EU theo các trường hợp sau:

• Hàng nhập khẩu trực tiếp vào EU: Mọi lô hàng nhập khẩu trực tiếp vào thị trường châu Âu đều phải kê khai ENS.
• Hàng dỡ tại cảng EU: Các lô hàng được dỡ tại cảng châu Âu để chuyển đến các nước ngoài khối EU bằng các hình thức khác nhau cũng phải chịu phụ phí ENS.
• Hàng không dỡ nhưng neo đậu tại EU: Trong trường hợp lô hàng không được dỡ tại cảng EU nhưng tàu có thời gian neo đậu tại cảng, ENS vẫn được yêu cầu khai báo.

5. Mức Phí ENS Và Cách Tính

Mức phí ENS thường dao động từ 25 đến 35 USD cho mỗi vận đơn (Bill of Lading – BL). Một số nguồn thông tin cập nhật cho thấy mức phí có thể lên tới 30-40 USD tùy thuộc vào hãng tàu và điều kiện giao dịch giữa forwarder và shipper. Lưu ý rằng:

• Phí ENS được tính trên cơ sở mỗi BL, không phụ thuộc vào số lượng container hay khối lượng hàng hóa của lô hàng.
• Nếu có yêu cầu chỉnh sửa thông tin khai báo, mức phí điều chỉnh có thể dao động khoảng 40 USD cho mỗi lần chỉnh sửa.

6. Thông Tin Cần Khai Báo Khi Thực Hiện ENS

Để khai báo ENS chính xác và đầy đủ, doanh nghiệp cần cung cấp các thông tin sau:

• Tên hàng hóa cụ thể: Không còn ghi chung chung như “hàng may mặc” hay “nông sản”. Thay vào đó, cần nêu rõ loại hàng (ví dụ: “áo sơ mi nam”, “gạo 5% tấm”) kèm theo mã HS (6 chữ số).
• Thông tin người gửi (Shipper) và người nhận (Consignee): Bao gồm tên, địa chỉ, mã số thuế, mã vùng và các thông tin liên hệ khác.
• Thông tin vận chuyển: Số container, số seal, số kiện hàng, trọng lượng tịnh và tổng trọng lượng (gross weight) của container.
• Thông tin bổ sung:
  • Nếu hàng hóa có tính chất nguy hiểm (DG), cần cung cấp mã UN.
  • Điều kiện thanh toán (Prepaid hoặc Collect).
• Thông tin Notify Party: Người hoặc đơn vị được thông báo về tình trạng lô hàng trong quá trình vận chuyển.

7. Thời Hạn Và Các Lưu Ý Khi Khai Báo ENS

Một số điểm quan trọng cần lưu ý:

• Thời gian khai báo:
  • Với lô hàng vận chuyển trực tiếp từ cảng Việt Nam sang EU, ENS phải được khai báo ít nhất 24 giờ trước giờ tàu mẹ khởi hành.
  • Với lô hàng qua các cảng chuyển tải trung gian (ví dụ: Singapore, Tanjung Palepas), thời hạn khai báo có thể khác – thường là 24 giờ sau ngày tàu rời cảng Việt Nam.
• Chỉnh sửa khai báo: Nếu có sai sót, việc điều chỉnh thông tin sẽ phát sinh thêm chi phí (khoảng 40 USD cho mỗi lần sửa).
• Nguy cơ phát sinh phạt: Khai báo trễ hoặc không khai báo sẽ khiến hải quan EU từ chối xếp hàng lên tàu và có thể phạt nặng, thậm chí lên tới vài ngàn Euro cho mỗi lô hàng bị vi phạm.

8. Hậu Quả Của Việc Khai Báo Sai Hoặc Trễ Hạn

Không tuân thủ đúng quy định về ENS có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng:

• Tạm dừng hoặc từ chối xếp hàng: Hải quan EU sẽ không cho phép xếp hàng lên tàu nếu thông tin khai báo không đầy đủ hoặc trễ hạn.
• Phạt tiền nặng: Mức phạt có thể lên tới vài ngàn Euro cho mỗi lô hàng bị khai báo sai hoặc trễ.
• Nguy cơ bị liệt vào “danh sách đen”: Nếu không khắc phục kịp thời các vi phạm, doanh nghiệp có thể bị cấm giao dịch với các hãng tàu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động xuất khẩu trong tương lai.

>> Xem thêm: FDA là gì? Giấy chứng nhận FDA, Tiêu chuẩn FDA

9. Lời Khuyên Và Kinh Nghiệm Từ Các Chuyên Gia Logistics

Để đảm bảo quá trình khai báo ENS diễn ra suôn sẻ và đúng quy định, các chuyên gia khuyên doanh nghiệp nên:

• Đào tạo nhân viên: Nắm vững quy định về ENS và cập nhật các thay đổi mới từ EU.
• Sử dụng dịch vụ của các đơn vị logistics uy tín: Hợp tác với các forwarder, đại lý vận tải có kinh nghiệm giúp đảm bảo thông tin khai báo chính xác và đúng thời hạn.
• Theo dõi lịch trình tàu: Lên kế hoạch và xác định thời gian khai báo phù hợp để tránh trễ hạn.
• Kiểm tra và đối chiếu thông tin: Trước khi nộp, hãy đảm bảo rằng tất cả các thông tin được khai báo (từ tên hàng đến thông tin vận chuyển) đều chính xác và đầy đủ.

10. Kết Luận

ENS – Entry Summary Declaration – không chỉ là một khoản phụ phí bắt buộc đối với hàng hóa xuất khẩu sang EU mà còn là một công cụ quan trọng nhằm đảm bảo an ninh, minh bạch và hiệu quả trong quy trình thông quan hàng hóa. Việc hiểu rõ nguồn gốc, mục đích, cách tính phí cũng như những lưu ý khi khai báo ENS sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí logistics, tránh được các rủi ro pháp lý và đảm bảo tiến độ giao hàng. Nếu bạn còn băn khoăn hoặc cần hỗ trợ thêm, hãy liên hệ với các chuyên gia hoặc đơn vị logistics uy tín để được tư vấn chi tiết và kịp thời.